خانواده به عنوان هسته اصلی و سلول بنیادین
بافت جامعه اسلامی محسوب می شود. از این رو رسالت این نهاد برای تربیت
انسان غیرقابل قیاس با هر نهاد دیگری است.
روایتی از علی (ع) نقل شده است که حضرت فرمودند: «سَبَبُ تَزکیهِ حُسنُ الادَب»؛ ادب نیکو، سبب تزکیه اخلاق است؛ یعنی تزکیه اخلاق که خود مرتبه ای از تربیت یافتگی انسان است، به مودب شدن انسان به آداب الهی نیازمند است. حضرت می فرماید: «حُسنُ الادَب» سبب تطهیر اخلاق انسان و رهایی او از دست رذایل اخلاقی است؛ به عبارت دیگر رعایت آداب الهی که آداب ظاهری شرع بخشی از آن است، سبب تربیت انسان می شود. این همان چیزی است که ما تا به حال در صدد بیان آن بودیم.نکته مهم تربیتی در این بحث آن است که بین ظاهر و باطن انسان رابطه مستقیمی وجود دارد. ظاهر انسان روی باطن او اثر می گذارد و باطن نیز روی ظاهر اثرگذار است. این طور نیست که هر یک از باطن و ظاهر از یکدیگر بیگانه باشند.علی(ع) در این رابطه می فرماید: برای هر ظاهری، باطنی همانند آن ظاهر است. حضرت ابتدا در این روایت به رابطه مستقیم بین ظاهر و باطن اشاره می کند و در توضیح آن می فرماید: کسی که ظاهرش صالح باشد، ظاهر او روی باطنش اثر گذاشته و این تاثیر و تاثر متقابل ادامه پیدا می کند. کسی هم که ظاهرش پلید باشد، آن ظاهر پلید به باطن او سرایت کرده و آن را پلید می کند.روایات متعددی در این رابطه وارد شده است. علی(ع)در فرمایش دیگری می فرمایند: «مَن حَسُنَت سَریرَتهُ حَسُنَت عَلانیَتُه» هر کس درونش نیکو باشد،ظاهرش نیز نیکو می شود. حضرت در این روایت از تعبیر «سَرِیره» استفاده کرده که به معنای باطن است.امام صادق(ع) نیز در تعبیر مشابهی می فرمایند: وقتی درون انسان سالم شود، ظاهر او نیز نیرو می یابد. چه بسا این جمله اشاره به این نکته داشته باشد که اگر باطن انسان صالح باشد، اتفاقا اثرگذاری اش بر روی ظاهر خیلی بیشتر است؛ چرا که باطن همواره توانمندتر از ظاهر است.
